Artrose

Artrose is een gewrichtsaandoening die gekenmerkt wordt door overmatige kraakbeenslijtage, verkalkte woekeringen aan de randen van de gewrichten en soms verkalkte stukken kraakbeen die vrij in het gewricht rondzweven. Bij honden is er vrijwel altijd sprake van een ontsteking in het gewricht, en daarom zou men de aandoening beter osteoartritis kunnen noemen. Artrose is een pijnlijke aandoening. De pijn wordt veroorzaakt door abnormale druk op het bot dat onder het aangetaste kraakbeen ligt, soort de ontstekingsreactie en door abnormale trekkrachten op gewrichtskapsel en banden rond het gewricht. Het kraakbeen zelf is gevoelloos (bevat geen zenuwvezels). Bij honden zien we arthrose vooral in heupen (HD!), ellebogen (ED), knieën (bij kruisband- en meniscusproblemen) en hakken.

Daarom is het goed om de volgende zaken nog eens op een rijtje te zetten:

• Artrose komt niet alleen bij oudere dieren voor. Ook (hele) jonge honden kunnen arthrose krijgen!
• Beweging is niet slecht voor gewrichten! Het kraakbeen in een gewricht moet vanuit de gewrichtsvloeistof gevoed worden, het bevat namelijk geen bloedvaten. Deze voeding verloopt alleen maar goed als het gewricht belast wordt: alleen dàn worden voedingsstoffen het kraakbeen in-‘gemasseerd’! Beweging moet wel gecontroleerd en regelmatig gegeven worden.
• Fietsen is niet slecht voor een (jonge) hond. Juist rechtlijnige beweging in draf (dus niet te hard fietsen en de hond meesleuren, en de hond niet laten galopperen!) is een goede manier om gerwichten beter in conditie te brengen.
• Artrose is niet onbehandelbaar! Veel honden kunnen, ook als zij al op jonge leeftijd artrose hebben, oud worden met deze aandoening. Het succes van behandeling is wel voor een belangrijk deel afhankelijk van de motivatie van de eigenaar!
• Artrose kan niet genezen! Eenmaal aangetaste gewrichten worden nooit meer normaal. Wél kan voortschrijding van het proces geremd of gestopt worden.

De behandeling van arthrose is gericht op drie zaken:

1. Het wegnemen van de pijn
Ontstekingsremmende pijnstillers zijn in de artrosebehandeling onmisbaar. Veel eigenaren hebben een afkeer van het gebruik van pijnstillers (vaak om onduidelijke redenen). Tegenwoordig zijn er een aantal pijnstillers/ontstekingsremmers die zonder problemen langere tijd aan een hond toegediend kunnen worden. Daarnaast is er tegenwoordig een middel (Librela®) dat antistoffen bevat tegen het zogenaamde Nerve Growth Factor (NGF), een eiwit dat een rol speelt bij artrosepijn. Als ‘gewone’ pijnstillers niet goed werken, biedt deze Librela® vaak uitkomst! In sommige gevallen kan na verloop van tijd met pijnstillers gestopt worden, alhoewel het regelmatig voorkomt dat ze toch weer uit de kast gehaald moeten worden, bijvoorbeeld bij koud en nat weer, maar ook na een (te) enthousiaste stoeipartij met de hond van de buren. Het gebruik van pijnstillers moet gecombineerd worden met gecontroleerde beweging, m.a.w. ‘aan-de-lijn’ uitlaten. Het risico bestaat anders dat een hond zichzelf overbelast. Uw dierenarts kan u adviseren over het verstandig gebruik van pijnstillers. NB: Aspirine en paracetamol zijn minder geschikt voor honden!

2. Het voorkómen van erger
Natuurlijk willen we voorkómen dat de kwaal verslechtert. Dit kan op verschillende manieren.
a. Chirurgie. Deze is vooral van belang als er losse stukjes kraakbeen in een gewricht zitten, die erg veel schade aan kunnen richten. Daarnaast moet instabiliteit hersteld worden (bv. bij kruisbandrupturen in de knie).
b. Overgewicht moet bestreden worden. Overgewicht is rampzalig voor heupen, rug en knieën! Uw dierenarts kan u adviseren over het verantwoord laten afvallen.
c. Verantwoord bewegen: regelmatig, niet te lang. Liever 10 x per dag 10 minuten dan 2 x een uur. Rechtlijnige beweging in draf naast de fiets is beter dan balletjes weggooien. Passief bewegen van het aangetaste gewricht, vele malen per dag door de eigenaar uitgevoerd, helpt vaak bij herstel en preventie! Fysiotherapie is soms ook een uitkomst.
d. Kwalitatief goede voeding, vooral bij jonge honden die nog groeien! Sommige soorten puppybrok bevatten veel te veel vitamines en mineralen, die juist averechts werken.

3. Het laten herstellen van het gewrichtskraakbeen
Er zijn tal van voedingssupplementen op de markt die claimen dat ze voor kraakbeenherstel zorgen. Van sommige middelen is bekend dat ze dat (waarschijnlijk) ook inderdaad doen, maar er is nog veel onderzoek nodig.